Hermeneutik tanımı çeviri yapmak, açıklamak ve yorumlama sanatı olarak yapılır. Bir metnin ana hedefinin anlaşılması, içerdiği anlamın bulunması gibi anlamlara gelir. Yorum ilmi veya yorum bilgisi olarak da adlandırılır. Özellikle Batı kültüründe izleri görülen hermeneutik, felsefe dünyasında kullanılan bir kavramdır. Bilimsel akılcılığın üstünlüğüne karşı insanın bilgiyi anlamlandırması, yorum ve öznellik katması gibi noktalara odaklanmıştır. Düşünce akımının ilk temelleri Antikçağ’a uzanırken, 19. yüzyılda günümüzde kullanılan halini almıştır.
Hermeneutik Nedir konusuna kısaca değindik. Şimdi detaylara geçelim.
İçindekiler
Hermeneutik Kavramı Nereden Gelir?
Hermeneutik kavramının kökeni Antik Yunan’a uzanır. O dönemde Yunan tanrısı olan Hermes’in insan ve tanrılar arasındaki bağı kurduğuna inanılmıştır. Hermes, tanrısal olarak görülen gökyüzünün yorumcusu (hermesneuta) olarak adlandırılmıştır. Hermesneuta Antik Yunan’da yorumcu anlamına gelir. Hermeneutik (yorum bilgisi) kavramı Hermes’in bu özelliğine dayandırılarak bu şekilde kullanılmıştır. Günümüzde Yeniçağda modern bilimin ortaya çıkmasıyla kavram bu bağlamdan çıkmıştır. Hermeneutik, bir konu hakkındaki derin bilgilerin anlamlandırılması ve metnin amacının anlaşılması şeklinde kullanılır.
Gürgen ağacı ve özellikleri bilgilerine de bakabilirsiniz.
Hermeneutik Nasıl Ortaya Çıktı?
Hermeneutik düşüncenin ortaya çıkma şekli Hermes’in tanrıların mesajlarını halkın anlayacağı dile çevirmesiyledir. Kavram, Antikçağ’da ilk defa bu şekilde kullanılmıştır. Açık ve net olarak anlaşılamayan bilgilerin insanlar tarafından kavranabilir hale getirilmesi amaçlanmıştır. 17. yüzyılda ise kutsal metinlerin yorumlarına dayanır. Rönensans ve reform hareketlerinden sonra kutsal metinleri anlayabilmek önem kazanmıştır. Tanrı tarafından verilen mesajlardaki örtülü anlamlar anlaşılmaya çalışılır. Metnin içeriği ve biçimselliğine ilgi duyulması ön plandadır. Çağdaş hermeneutik düşüncenin temelleri bu şekilde atılmıştır.
Hermeneutik İle İlgili Video Anlatımı
Hermeneutik Nedir konusuyla alakalı bu bilgilendirici videoyu da izleyebilirsiniz.
Yeniçağda Hermeneutik Nedir?
Yeniçağda hermeneutiğin tanımı teolojik ve hukuksal olarak iki kısımda ele alınır. Protestanlığın ortaya çıkmasıyla İncil’in yeniden yorumlanması gündeme gelmiştir. 18-19. yüzyıllar arasındaki süreçte filolojik açıdan yapılan anlamlandırmalar önem kazanmıştır. Filolojik açıdan değerlendirmelerin ilk örnekleri Schleiemacher’de görülmektedir. Yapılan çalışmalarla beraber hermeneutik genel bir felsefik düşünceye evrilmiştir.
Hermeneutik Felsefe Nedir?
Felsefi hermeneutik tanımı hermeneutik düşüncelerin temelleri üzerine geliştirilen fikir yürütme eylemleri olarak yapılır. Eski dönemlerde kavrama felsefik olarak yaklaşılmamıştır. Ünlü düşünürler tarafından konunun geniş kapsamlı ele alınmasıyla kavram evrenselleşmiştir.
Resort ne demek? Resort oteller hakkında detaylara da bakabilirsiniz.
Hermeneutik Düşünürler Kimlerdir?
Hermeneutik düşünürlerin kim olduğu konusu özellikle Yeniçağda yapılan çalışmalarla önem kazanmıştır. Kavram, epistemolojik ve ontolojik yaklaşım olmak üzere 2 başlıkta incelenmiştir. Schleiemacher ve Dilthey epistemolojik anlayışın, Heidegger ve Gadamer ise ontolojik yaklaşımın öncülerindendir. Ünlü düşünürler ve hermeneutik felsefe dünyasında yaptıkları çalışmalar şu şekildedir:
- Schleiemacher: yüzyılda epistemolojik çalışmalar yapmak için kavramı derinlemesine incelemiştir. “Hermeneutik Üzerine Dersler” eserini kaleme alarak sonraki düşünürlere ışık tutmuştur. Temel olarak savunduğu görüş, metni anlamak için yazarın dilinin ve kişilik özelliklerinin anlaşılması gerektiğidir. Hermeneutik kavramının evrensel hale gelmesi için ilk adımı Schleiemacher atmıştır.
- Dilthey: Pozitivist-empirist düşünce sistemine karşı çıkmıştır. Hermeneutik kavramını tin bilimlerinin yöntemi olarak görmüştür. Evreni açıklayabilmek için her şeyin temeli olarak benimsenen varlık tin olarak adlandırılır. Bütün düşünce sistemlerinin temelinin yaşam felsefesinden gelmesi gerektiğini savunmuştur. Bütün yaşamı anlamlandırma biçimi, yaşam felsefesi olarak adlandırılır. Dilthey, anlama eyleminin dünyadaki bütün bilgilerin deneyimlenmesi ile gerçekleşeciğini söylemiştir.
- Heidegger: Kendisinden önce yapılan geleneksel çalışmaları reddetmiştir. Çağdaş hermeneutik çalışmalara farklı boyut kazandırmıştır. Ontolojiye dayanan bir düşünce sistemi benimseyerek hermeneutik kavramının yorum veya dinle ilgili olmadığını savunmuştur. Heidegger’e göre kavram, fenomelojik olarak insanın varlığını açıklar. Hermeneutik gelenek Heidegger’den önce ve sonra olmak üzere ayrı ele alınması gerektiğini düşünenler vardır.
- Gadamer: Heidegger’in görüşlerini benimseyerek gelenekselcilikten uzak çalışmalarına devam etmiştir. Kavramın Temel amacı kavramı varlık felsefesi içerisinde ele alıp evrenselleştirmektir. Gadamer, hermeneutiği tin bilimlerinden ayrı olarak değerlendirerek tarih bilinci olarak adlandırmıştır. Gadamer’in görüşüne göre anlamayı olanaklı kılan şey önyargılardır.
- Ricoeur: Fenomenljik hermeneutik anlayış çerçevesinde Heidegger ile paralel olarak ilerler. Metindeki yorum ve anlama problemi üzerine yoğunlaşmıştır. Yorumlamalarda yorumcu ile metnin yazılma dönemi arasında mesafe olmaması gerektiğini savunur.
İOKBS nedir? Merak edilenleri yazımızdan inceleyebilirsiniz.
Hermeneutik ve Sosyoloji Arasındaki Bağlantı
Hermeneutik ve sosyolojinin birbiriyle bağlantısı felsefeler arasında ortak konular bulunmasından gelir. Hermeneutik yani yorumlama ile ilgili yapılan incelemeler sosyal bilim felsefesi başlığı altında yapılmaktadır. Sosyal bilim felsefesinde bilgi ve bilim kavramlarına geniş olarak yer verilir. Toplumun incelenmesi gerektiği fikrine varıldıktan sonra genel felsefeden ayrı bir alan oluşturma gereği duyulmuştur. Nasıl ayrılması gerektiği konusu, pozitivizm ve hermeneutik eğilim olmak üzere 2 grup olarak belirlenmiştir.
Hermeneutik Nedir Konusuyla Alakalı Sıkça Sorulan Sorular
Hermenötik Tefsir Ne Anlama Gelir?
Dini metinleri anlamaya çalışırken hermeneutik düşüncenin kullanılması hermenötik tefsir olarak adlandırılır. Kavram olarak hermenötik, yorum teorisi olarak adlandırılırken tefsir ise yapılan yorumların bizzat kendisini ifade eder.
Hermenötik Ne Demektir?
Yorumsamacılık olarak bilinen hermenötik, felsefi bir disiplindir.
Hermeneutikte Dilthey Kimdir?
Wilhelm Dilthey, hermeneutik felsefenin gelişimine katkı sağlayan, anlamaya yönelik kavramları açıklayan ilk düşünürlerdendir. Hermeneutik alanında tarihsel olarak araştırmalar yaparak “Hermeneutiğin Oluşumu” adlı makaleyi yazmıştır.
Romantik Hermeneutik Ne Anlama Gelir?
Romantik hermeneutik görüşe göre bir yazarın eserini oluştururken bulunduğu ortamın ve çevrenin koşullarının değerlendirilmesidir. Schleiermacher’in temelini oluşturduğu görüşe göre yazılan metnin hangi döneme denk geldiği, yazarın hangi duygularla eseri kaleme aldığı önem taşır.
Hermeneutikte Gademer Kimdir?
Hans Georg Gadamer, hermeneutik kavramının evrenselliği üzerine çalışmalar yapan Alman düşünürdür. Gademer’in düşünce yapısına göre yaşamın bulunduğu her alanda hermeneutik vardır.
Hermeneutik Nedir konusuyla ilgili yorumlarınızı ve sorularınızı bekliyoruz.